“Ateş Böcekleri”

Tauslu tarafından çevrildi | İngilizce orijinal

Yılbaşı ışıkları gibi, ateş böcekleri yaşadıkları yeri az da olsa sihirli yaparlar.

TIKLA & SÜRÜKLE
ve ateş böceği
kaosu oluştur →

Ama bazı ateş böceği türleri daha da sihirlidirler. Güney doğu Asya'da, bir gece yarısı nehir yatağına girerseniz, bu güzel ışık şovuna rastlayabiliriniz. Tayland'lı ateş böceklerinin ikramı:

Bütün karanlık orman, bir an anda aydınlanıveriyor, karanlığa giriyor, sonra tekrar aydınlanıyor – neredeyse muazzam bir eş zamanlamayla. Binlerce ateş böceği birbirlerine nasıl uyum sağlıyor? Bu senfoninin şefi kim?

Yüzyıl boyunca bu bir gizemdi, ve 1992 yılında, ABD'li bilim insanları bunu çözmeye koyuldular. Üzücü olarak ama şaşırtıcı olmayarak, basın dalga geçti – “Devlet vergi paralarınızı Borneo'da ateş böceklerini incelemek için çarçur ediyor: Parlak bir fikir değil!” demişti bir gazete. Kararlı bir şekilde, fotoğraf ve hesap makinalarıyla biliminsanları çalışmalarına devam ettiler.

Peki, binlerce ateş böceği nasıl takip edecekleri, onunla eş zamanlı parlayacakları bir önderi seçiyorlar? Bilim insanlarının bulduğu cevap basitti:

Seçmiyorlar.

Her ateş böceğinin kendi dahili saati var ve saat 12'ye gelince, parlıyor.

Ve saatlerini merkezi bir öndere göre ayarlamaktansa, ateş böcekleri şöyle yapıyorlar:

1. Adım: Yakında bir ateş böceğinin parladığını görünce, dahili saatini biraz ileri al.

2. Adım: Bu kadar.

Bu kadar ufak, az mesafeli bir etkileşim ateş böceği dolu bir ormanda eş zamanlı bir parıldama harmonisi oluşturabilir mi? Bulmanın bir yolu var...



Bekleyin. Dikkatlice izleyin.

Ne görüyorsunuz?

En başta, çok bir şey değil. Ateş böcekleri düzensiz şekilde parıldıyor gibiler.

Ama biraz sonra, ufak "grupların" beraber parıldadığını görüyorsunuz – ama bu "gruplar" diğer gruplarla eş zamanlı değiller .

Biraz daha geçince, ateş böceklerinin “meksika dalgası”, yapmaya başladıklarını görüyorsunuz.

En sonunda, neredeyse bütün ateş böcekleri eş zamanlı olarak parıldıyorlar – ve nihayetinde, geç kalanlar da toplu dansa katılıyorlar.

Daha muhteşem olan nedir? Eğer ateş böceklerini ufak bir kaos oluşturarak rahatsız ederseniz...

TIKLA & SÜRÜKLE
ve ateş böceklerini
etkileyin→

...evet, belli bir süreliğine birliği bozuyorlar ama yavaşca ve kesin olarak, kendilerine gelip birlik olarak parıldayacaklar.

Bu tuş & ayarları kullanarak, sanal ateş böcekleriyle oynayabilirsiniz:



Ve ateş böceklerinin sihirinin arkasındaki sır bu:

ufak ölçekli
etkileşimler
büyük-ölçekli
kurumlar

Aşağıdan yukarı olarak eş zamanlı çalışmayı sadece ateş böcekleri yapmıyor. Nöronlarınız beyin dalgaları oluşturuyor. Kalbinizin ritim hücreleri eş zamanlı hareket ediyor. Sallanan bir platformdaki metronomlar bile beraber hareket ediyorlar. Bunun dışında, kendi başına eş zamanlılığı anlamak daha iyi lazerler, bilgisayarlar ve iletişim teknolojileri oluşturmamıza yardımcı oldu

Ve kendi başına eş zamanlılığın matematiğinin ateş böceklerini seven biliminsanları tarafından keşfedildiğini düşünmek. Projelerini “Parlak bir fikir değil ” olarak adlandırmak pek parlak bir fikir değilmiş.

. . .

Sessizlikte süzülürken, parıldayarak karanlıkta bir anlık delik açıyorsun, tek başına pek pek bir şey gözükmüyor

Ama sen parıldadığın zaman, yakındakilerinde parıldamak istiyor, normalinden daha da yakın bir zamanda. Ve sana yakın olanlar, kendilerine yakın olanlara ilham veriyor.

Ve böyle devam ediyor.

En başta, ufak bir grup beraber parıldıyor. Ondan sonra, bir ışık dalgası topluluğun üzerinden geçiyor. Ve sonunda, her beraber parlıyorsunuz, parlak bir fener, harmoni ve birlik içinde – eş zamanlı.

Bugün hangi ufak ölçekli etkileşimi yapacaksın, ateş böceği?

Steven Strogatz'ın kitabından ilham alındı,
SYNC: How Order Emerges From Chaos In the Universe, Nature, and Daily Life

Oluşturan Nicky Case, Hamilerimin sevgisi & desteğiyle (hepsini burada görebilirsiniz)

“Fireflies” açık kaynaktır ve umuma adanmıştır. (Github'dan kodu alın!)

Patreon'da beni destekleyin <3

 

Grubunuzla paylaşın:

fan-translations:
中文 (chinese)
português (brazilian portuguese)
français (french)